Rize ismi nereden türemiştir? Eski tarihlerden itibaren bu ismin kökenine bakıldığında, bölgenin zengin tarihi ve coğrafi özellikleriyle bağlantılı çeşitli teoriler ortaya çıkmaktadır.
Rize, Karadeniz Bölgesi’nin doğusunda yer alan ve kendine özgü doğasıyla bilinen bir şehirdir. Tarih boyunca çeşitli uygarlıklara ev sahipliği yapmıştır. İsim kökeni hakkında en yaygın kabul gören görüş, “rize” kelimesinin Yunanca “ριζα” (riza) sözcüğünden türediğidir. Bu kelime “dağ eteği” veya “yamaç” anlamına gelmektedir. Bölgenin engebeli ve dağlık yapısı göz önüne alındığında, bu etimoloji mantıklı ve tutarlı görünmektedir.
Diğer bir teoriye göre ise Rize ismi, yine Yunanca “ριον” (rion) kelimesinden gelmektedir. “Rion” sözcüğü “uç”, “burun” veya “öncü” anlamlarını taşımaktadır. Rize’nin Karadeniz kıyısındaki stratejik konumu ve sahil şeridindeki çıkıntılı yapısı düşünüldüğünde, bu etimolojik bağlantı da anlam kazanmaktadır. Ayrıca, bölgenin eski dönemlerde önemli bir ticaret ve liman merkezi olması, bu ismin kullanılmasına katkı sağlamış olabilir.
Bazı araştırmacılar ise Rize isminin Lazca veya yerel dillere dayandığı görüşündedir. Lazca’da “ri̇ze” kelimesi “kırmızı” anlamına gelmektedir. Bölgenin yoğun bitki örtüsü ve özellikle sonbahar mevsiminde ortaya çıkan renkli manzaraları, bu isimlendirmeye ilham kaynağı olmuş olabilir. Ayrıca, bölgedeki demir madenlerinin varlığı ve toprağın renginin kızılımsı bir tona sahip olması da bu teoriyi desteklemektedir.
Sonuç olarak, Rize isminin kökeni hakkında kesin bir yargıya varmak zor olsa da, en yaygın ve kabul gören görüşler Yunanca ve yerel dil kökenlerine dayanmaktadır. İster “dağ eteği”, ister “uç” veya “kırmızı” anlamlarına gelsin, Rize ismi bölgenin coğrafi ve doğal özelliklerini yansıtmaktadır. Bu da, Rize’nin tarih boyunca sahip olduğu kültürel zenginliği ve coğrafi önemini bir kez daha gözler önüne sermektedir.