Niğde’nin İsminin Kökeni ve Tarihsel Gelişimi
Niğde, Anadolu’nun kadim şehirlerinden biri olup, tarihi M.Ö. 7000’lere kadar uzanmaktadır. Tarih boyunca Hititler, Frigler, Persler, Romalılar, Bizanslılar, Selçuklular ve Osmanlılar gibi birçok medeniyete ev sahipliği yapmıştır. Bu zengin tarihsel geçmiş, Niğde’nin kültürel dokusunu şekillendirmiş ve isminin kökeni hakkında çeşitli teorilerin ortaya atılmasına neden olmuştur.
Niğde isminin kökeni konusunda en yaygın kabul gören teori, Hitit dönemine dayanmaktadır. Hitit tabletlerinde bölgenin isminin “Nahita” veya “Nakida” olarak geçtiği belirtilmektedir. Bu kelimelerin Hitit dilinde “suyun kaynağı” veya “suya yakın yer” anlamına geldiği düşünülmektedir. Niğde’nin zengin su kaynaklarına sahip olması, bu teoriyi destekleyen önemli bir faktördür. Zaman içinde diller arası etkileşimler ve telaffuz farklılıklarıyla “Nahita” isminin “Niğde”ye evrildiği kabul edilmektedir.
Bir diğer görüş ise, Niğde isminin Orta Çağ’da bölgede yaşayan Bizanslılar tarafından “Makedonya” anlamına gelen “Nigdis” kelimesinden türemiş olabileceğidir. Bu görüşe göre, bölgenin dağlık yapısı ve stratejik konumu nedeniyle böyle bir isimlendirme tercih edilmiştir. Ayrıca, bazı kaynaklar Selçuklu döneminde şehrin “Negde” veya “Nigde” olarak anıldığını ve bu isimlerin Türkçe’de “yüksek yer” anlamına geldiğini belirtmektedir.
Sonuç olarak, Niğde isminin kökeni hakkında kesin bir yargıya varmak zor olsa da, bölgenin tarihi ve coğrafi özellikleri göz önüne alındığında, ismin Hititler döneminden günümüze farklı kültür ve dillerin etkisiyle şekillendiği söylenebilir. Bu çeşitlilik, Niğde’nin zengin tarihini ve kültürel mirasını yansıtmaktadır. Şehrin isminin kökenine dair farklı teoriler, Niğde’nin binlerce yıllık geçmişinin ve farklı medeniyetlerin buluşma noktası olmasının bir göstergesidir.