Erzincan isminin kökeni, tarih boyunca bölgede hüküm süren medeniyetlerin etkisiyle değişime uğramıştır. Antik çağlarda Erzincan ve çevresi, Urartu, Med, Pers, Roma ve Bizans gibi büyük uygarlıkların egemenliği altında kalmıştır. Urartu ve Asur kaynaklarında Erzincan bölgesine “Eriza” veya “Erzena” adı verilmiştir. Bu isim, Urartu dilinde “yüksek yerleşim” veya “güçlü şehir” anlamına gelmektedir. Persler ve Romalılar döneminde ise şehir, “Erzenga” adıyla bilinmiştir ve bu isim zamanla farklı telaffuzlarla günümüze kadar ulaşmıştır.
Bizans döneminde Erzincan, “Erzingan” adıyla anılmış ve önemli bir ticaret ve savunma noktası olmuştur. Anadolu’nun doğusundaki en stratejik konumlardan birine sahip olduğu için şehir, sık sık savaşlara sahne olmuştur. Ermeni ve Gürcü kaynaklarında da Erzincan’a benzer isimlerle rastlanmaktadır. Özellikle Ermeni tarihçileri, şehrin adının eski dönemlerde “Erznga” veya “Erzingan” olarak geçtiğini yazmaktadır. Bu isim, hem coğrafi konum hem de bölgenin tarihî yapısıyla bağlantılı olarak zamanla değişime uğramıştır.
Türklerin Anadolu’ya girişiyle birlikte, Erzincan Selçukluların ve daha sonra Mengücek Beyliği’nin önemli bir merkezi hâline gelmiştir. Bu dönemde Erzincan adı, Arap ve Fars kaynaklarında “Erz-i Can” veya “Erz-i Cihan” (Cihanın yeri, dünyanın en güzel yeri) şeklinde geçmeye başlamıştır. Osmanlı dönemine gelindiğinde ise şehir, Osmanlı haritalarında ve resmî belgelerde “Erzincan” olarak kaydedilmiştir.
Cumhuriyetin ilanından sonra, Erzincan ismi resmî olarak korunmuş ve şehir, Türkiye’nin önemli şehirlerinden biri olmaya devam etmiştir. 1939 yılında yaşanan büyük deprem, şehrin büyük bir kısmını yok etmiş ancak Erzincan, yeniden inşa edilerek modern bir kent hâline getirilmiştir. Bugün Erzincan, hem tarihî mirası hem de doğal güzellikleriyle Türkiye’nin önemli kültürel merkezlerinden biri olmaya devam etmektedir. Erzincan ismi, tarih boyunca Urartu’dan Bizans’a, Selçuklular’dan Osmanlı’ya kadar farklı medeniyetlerin izlerini taşıyan bir miras olarak günümüze kadar ulaşmıştır.